Projekt uchwały w sprawie przekazania petycji mieszkańców ulicy Śliwkowej w Smolcu podmiotowi właściwemu do jej rozpatrzenia

Uchwała z dnia 22 grudnia 2020 r.

Uchwała Nr ....................
Rady Miejskiej w Kątach Wrocławskich

z dnia 22 grudnia 2020 r.

w sprawie przekazania petycji mieszkańców ulicy Śliwkowej w Smolcu podmiotowi właściwemu do jej rozpatrzenia

Na podstawie przepisu art. 18 ust. 2 pkt 15 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz. U. z 2020 r., poz. 713 z późn. zm.), art. 2 ust. 3, art. 9 ust. 2 i art. 6 ust. 1  ustawy z dnia 11 lipca 2014 r. o petycjach (Dz. U. z 2018 r., poz. 870) Rada Miejska w Kątach Wrocławskich uchwala co następuje:

§ 1. Postanawia się przekazać petycję mieszkańców ulicy Śliwkowej w miejscowości Smolec dotyczącą wykonania prac mających na celu odprowadzanie wód zalegających na terenach przyległych do ulicy Chłopskiej w Smolcu, wykonania prawidłowego drenażu na odcinku ulicy Chłopskiej równoległym do ulicy Śliwkowej oraz złego stanu melioracyjnego Smolca podmiotom właściwym do jej rozpatrzenia, a to:

1) Zarządowi Powiatu Wrocławskiego– zarządcy drogi powiatowej, tj. ulicy Chłopskiej w Smolcu – w zakresie dotyczącym wykonania prac mających na celu odprowadzanie wód zalegających na terenach przyległych do ulicy Chłopskiej w Smolcu, wykonania prawidłowego drenażu na odcinku ulicy Chłopskiej równoległym do ulicy Śliwkowej;

2) Dyrektorowi Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej Wód Polskich we Wrocławiu – organowi Wód Polskich właściwemu w sprawie ustalania zakresu obowiązku utrzymywania urządzeń melioracji wodnych – w zakresie dotyczącym stanu melioracyjnego miejscowości Smolec.

§ 2. Celem wykonania niniejszej uchwały upoważnia się Przewodniczącą Rady Miejskiej w Kątach Wrocławskich do:

1) złożenia do Zarządu Powiatu Wrocławskiego pisma stanowiącego przekazanie petycji, którego wzór określa załącznik nr 1 do niniejszej uchwały;

2) złożenia do Dyrektora Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej Wód Polskich we Wrocławiu pisma stanowiącego przekazanie petycji, którego wzór określa załącznik nr 2 do niniejszej uchwały;

3) zawiadomienia podmiotu wnoszącego petycję o jej przekazaniu do Zarządu Powiatu Wrocławskiego oraz do Dyrektora Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej Wód Polskich, zgodnie z wzorem określonym w załączniku nr 3 do niniejszej uchwały.

§ 3. Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia.

Załącznik Nr 1 do uchwały Nr ....................
Rady Miejskiej w Kątach Wrocławskich
z dnia 22 grudnia 2020 r.
/pliki/katywroclawskie/pliki/Zalacznik1(861).pdf

Załącznik Nr 2 do uchwały Nr ....................
Rady Miejskiej w Kątach Wrocławskich
z dnia 22 grudnia 2020 r.
/pliki/katywroclawskie/pliki/Zalacznik2(166).pdf

Załącznik Nr 3 do uchwały Nr ....................
Rady Miejskiej w Kątach Wrocławskich
z dnia 22 grudnia 2020 r.
/pliki/katywroclawskie/pliki/Zalacznik3(118).pdf

uzasadnienie

Do Komisji Skarg, Wniosków i Petycji Rady Miejskiej w Kątach Wrocławskich wpłynęła petycja dotycząca zalewania ulicy Śliwkowej 89, 90, 91, i 90 w Smolcu spowodowanego niewłaściwym odwodnieniem ul. Chłopskiej oraz problemu złego stanu melioracyjnego całego Smolca.

Na wstępie należy wskazać, że zgodnie z definicją petycji, zawartą w art. 3 ustawy z dnia 11 lipca 2014 r.  o petycjach (tj. Dz.U. z 2018 r. poz. 870), o tym, czy pismo jest petycją, decyduje treść żądania, a nie jego forma zewnętrzna. W myśl natomiast art. 2 ww. ustawy:

1. Petycja może być złożona przez osobę fizyczną, osobę prawną, jednostkę organizacyjną niebędącą osobą prawną lub grupę tych podmiotów, zwaną dalej „podmiotem wnoszącym petycję”, do organu władzy publicznej, a także do organizacji lub instytucji społecznej w związku z wykonywanymi przez nią zadaniami zleconymi z zakresu administracji publicznej.

2. Petycja może być złożona w interesie:

1) publicznym;

2) podmiotu wnoszącego petycję;

3) podmiotu trzeciego, za jego zgodą.

3. Przedmiotem petycji może być żądanie, w szczególności, zmiany przepisów prawa, podjęcia rozstrzygnięcia lub innego działania w sprawie dotyczącej podmiotu wnoszącego petycję, życia zbiorowego lub wartości wymagających szczególnej ochrony w imię dobra wspólnego, mieszczących się w zakresie zadań i kompetencji adresata petycji.

Skierowane do Rady Miejskiej pismo, z uwagi na przedstawione w nim żądania, niewątpliwe stanowi petycję w myśl powyższej ustawy.

Jednocześnie należy wskazać, iż w przedmiotowym piśmie, wnoszący podaje, iż żąda wykonania prac mających na celu odprowadzenie wód gruntowych zalegających pod posesjami na ulicy Śliwkowej 89 – 92  oraz odprowadzenia wody zalegającej na terenach przyległych do ul. Chłopskiej oraz wykonania prawidłowego drenażu na odcinkach równoległych do ul. Śliwkowej. 

Rozpoczynając analizę przedmiotowych żądań należy wskazać, iż zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tj. Dz.U. z 2020 r. poz. 713 ze zm.)  zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy. W szczególności zadania własne obejmują sprawy gminnych dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego. Przepis ten, w sposób oczywisty wskazuje na konieczność podejmowania przez Gminę Kąty Wrocławskie działań związanych z drogami należącymi do gminy, a więc będącymi w jej zarządzie.

 Jednocześnie należy stwierdzić, że w myśl art. 19 ust. 1 i 2 ustawy  z dnia 21 marca 1985 r. (tj. Dz.U. z 2020 r. poz. 470 ze zm.) o drogach publicznych  organ administracji rządowej lub jednostki samorządu terytorialnego, do którego właściwości należą sprawy z zakresu planowania, budowy, przebudowy, remontu, utrzymania i ochrony dróg, jest zarządcą drogi. Zarządcami dróg, z zastrzeżeniem ust. 3, 5, 5a i 8, są dla dróg:

1) krajowych - Generalny Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad;

2) wojewódzkich - zarząd województwa;

3) powiatowych - zarząd powiatu;

4) gminnych - wójt (burmistrz, prezydent miasta).

Problemu na swoich nieruchomościach wnoszący petycję upatrują przede wszystkim w niewłaściwym odprowadzaniu wód zalegających na terenach przyległych do ul. Chłopskiej, domagając się wykonania prawidłowego drenażu na odcinku tej drogi. Woda zalegająca na terenie ul. Śliwkowej jest prawdopodobnie pokłosiem stanu wód przy ul. Chłopskiej.  Wykonanie drenażu przy ul. Chłopskiej wiązałoby się z koniecznością wykonania prac na drodze powiatowej, co nie leży w kompetencji Gminy, ale Starostwa Powiatowego. Organ stanowiący Gminy Kąty Wrocławskie nie jest władny do podjęcia żadnych decyzji w tej kwestii, zatem petycję należałoby przekazać Zarządowi Powiatu – jako zarządcy drogi powiatowej, którą jest ulica Chłopska w Smolcu. W związku z tym, zasadne jest podjęcie przez Radę Miejską uchwały dotyczącej przekazania przedmiotowej petycji Zarządowi Powiatu Wrocławskiego. Zgodnie  z art. 6 ustawy o petycjach:

1. Adresat petycji, który jest niewłaściwy do jej rozpatrzenia, przesyła ją niezwłocznie, nie później jednak niż w terminie 30 dni od dnia jej złożenia, do podmiotu właściwego do rozpatrzenia petycji, zawiadamiając o tym równocześnie podmiot wnoszący petycję.

2. Jeżeli petycja dotyczy kilku spraw podlegających rozpatrzeniu przez różne podmioty, adresat petycji rozpatruje ją w zakresie należącym do jego właściwości oraz przekazuje ją niezwłocznie, nie później jednak niż w terminie, o którym mowa w ust. 1, do pozostałych właściwych podmiotów, zawiadamiając o tym równocześnie podmiot wnoszący petycję.

Jednocześnie należy wskazać, że w myśl art. 10 ust. 1 i 2 ww. ustawy petycja powinna być rozpatrzona bez zbędnej zwłoki, jednak nie później niż w terminie 3 miesięcy od dnia jej złożenia. W przypadku, o którym mowa w art. 6 oraz art. 7 ust. 2, termin na rozpatrzenie petycji liczy się odpowiednio od dnia otrzymania petycji przez właściwy podmiot albo od dnia uzupełnienia lub wyjaśnienia treści petycji.

Niezależnie od powyższego wskazać należy, że to między innymi w niewydolnym systemie melioracyjnym wnoszący petycję upatrują przyczyn przedstawionego przez niego problemu.  Zgodnie z art. 195 ustawy z dnia 20 lipca 2017 r.  – Prawo wodne (tj. Dz.U. z 2020 r. poz. 310 ze zm.) melioracje wodne polegają na regulacji stosunków wodnych w celu polepszenia zdolności produkcyjnej gleby i ułatwienia jej uprawy. Katalog urządzeń melioracyjnych, zawartych w art. 197 ust. 1 ww. ustawy wskazuje, że powyższej regulacji dokonuje się m.in. za pomocą rowów, rurociągów, czy drenowania, którego też wnoszący petycję żąda. Należy jednakże wskazać, iż zgodnie z art. 199 ww. ustawy:

1. Wykonywanie urządzeń melioracji wodnych należy do właścicieli gruntów.

2. Urządzenia melioracji wodnych mogą być wykonywane na koszt Skarbu Państwa, w tym przy udziale środków, o których mowa w ust. 3, za zwrotem, w formie opłaty melioracyjnej, części kosztów przez właścicieli gruntów, na które te urządzenia wywierają korzystny wpływ, zwanych dalej „zainteresowanymi właścicielami gruntów”.

3. Urządzenia wodne inne niż urządzenia melioracji wodnych, służące celom, o których mowa w art. 195, mogą być wykonywane na koszt osób prawnych lub osób fizycznych, a także współfinansowane z:

1) publicznych środków wspólnotowych w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o Narodowym Planie Rozwoju (Dz.U. z 2019 r. poz. 1465 i 2020);

2) innych środków publicznych, na zasadach określonych w przepisach ustawy z dnia 6 grudnia 2006 r. o zasadach prowadzenia polityki rozwoju (Dz.U. z 2019 r. poz. 1295 i 2020) oraz w przepisach ustawy z dnia 11 lipca 2014 r. o zasadach realizacji programów w zakresie polityki spójności finansowanych w perspektywie finansowej 2014-2020 (Dz.U. z 2018 r. poz. 1431 i 1544 oraz z 2019 r. poz. 60, 730, 1572 i 2020).

4. Rozstrzygnięcia w sprawach, o których mowa w ust. 2, dokonuje, w drodze decyzji, właściwy organ Wód Polskich w uzgodnieniu z właściwym wojewodą, na wniosek zainteresowanych właścicieli gruntów.

5. W przypadku wykonywania urządzeń melioracji wodnych w trybie, o którym mowa w ust. 2, są wymagane wnioski zainteresowanych właścicieli gruntów, których grunty stanowią co najmniej 75% powierzchni gruntów planowanych do zmeliorowania.

6. Zainteresowany właściciel gruntów jest obowiązany umożliwić wejście na grunt oraz do obiektów budowlanych w celu zaprojektowania i wykonania urządzeń melioracji wodnych.

Ponadto w myśl art. 205 ww. ustawy również utrzymywanie urządzeń melioracji wodnych należy do zainteresowanych właścicieli gruntów, a jeżeli urządzenia te są objęte działalnością spółki wodnej działającej na terenie gminy lub związku spółek wodnych, w którym jest zrzeszona spółka wodna działająca na terenie gminy - do tej spółki lub tego związku spółek wodnych. Ingerencja w tym zakresie jest możliwa jedynie gdy powyższy obowiązek nie jest wykonywany. Wtedy to bowiem, zgodnie z art. 206 ww. ustawy  właściwy organ Wód Polskich ustala, w drodze decyzji, proporcjonalnie do odnoszonych korzyści przez właścicieli gruntów, szczegółowe zakresy i terminy jego wykonywania.

Mając na uwadze powyższe, przyjąć należy, że organ stanowiący Rady Miejskiej nie posiada kompetencji w zakresie stosunków wodnych  na terenie gminy.  Jako że podmiot wnoszący petycję wprost wskazuje na związaną z prawidłowym odwodnieniem konieczność wykonania odpowiednich prac na terenie drogi powiatowej, zasadnym będzie przekazanie petycji właścicielowi drogi, celem  podjęcia określonych działań. Zasadnym będzie nadto przekazanie petycji – w związku z niewłaściwym utrzymywaniem urządzeń melioracji wodnej – także Dyrektorowi Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej Wód Polskich we Wrocławiu.

Należy nadto wyjaśnić dlaczego to Rada Miejska decyduje o przekazaniu petycji, a nie jej Przewodniczący. Jak wynika z Vademcum Sekretarza jst (2018, wyd. 2, red. Ryszard Adam Grytner): „niekiedy w projektach statutów rad/sejmików pojawiają się przepisy, które uzależniają od przewodniczącego rady każdą aktywność radnych w obszarze ich działania. Obowiązkowe pośrednictwo przewodniczącego w dokonywaniu przez radnych czynności zbyt mocno ingeruje w istotę mandatu radnego i stanowi rzeczywiste ograniczenie ich praw. Takie regulacje nie powinny być zawarte w statucie – ich eliminacja jest ustawowym obowiązkiem organów nadzoru nad JST. Jednym z kontrowersyjnych zwyczajów przewodniczących rad, ukształtowanym przez praktykę (i przez zapisy w statutach), jest wchodzenie przez nich w rolę urzędników samorządowych. W swoich pokojach w urzędzie gminy, miasta, starostwie powiatowym, urzędzie marszałkowskim – często za drzwiami z mosiężnymi tabliczkami – rozdzielają oni korespondencję kierowaną do rady/sejmiku bezpośrednio do różnych komisji rady lub w imieniu rady udzielają odpowiedzi różnym organom, mimo że sprawa nie była rozpatrywana przez adresata tej korespondencji, czyli organ stanowiący JST. Podstawowym argumentem, jaki wtedy pada z ich strony w dyskusji nad prawidłowością takiego działania, jest chęć przyspieszenia „procesów w radzie”. Wydaje się jednak, że takie postępowanie nie jest organizowaniem pracy rady, tylko zastępowaniem rady lub jej wyręczaniem, co oczywiście nie jest zgodne z prawem. Takiej praktyki nie nadzoruje żaden z organów zewnętrznych, dlatego stała się ona codziennością w samorządach. Nowe uprawnienia przewodniczącego rady w związku z nowelizacją ustaw samorządowych ze stycznia 2018 r. w zakresie możliwości wydawania poleceń służbowych pracownikom urzędu wykonującym zadania na rzecz rady i jej komisji tylko pogłębią to zjawisko”. Stąd nawet przekazanie petycji powinno mieć formę uchwały Rady Miejskiej.